Od dawien dawna schody pełnią ważną rolę w budynkach mieszkalnych i użyteczności publicznej. Można się o tym przekonać oglądając zabytki np. hiszpańskie schody czy świątynie - piramidy Majów, greckie budowle, gdzie do schodów przywiązywano ogromną wagę. Schody były wyobrażeniem drogi do boga, nieba, innego lepszego świata. Dziś schody po pierwsze są elementem ciągu komunikacyjnego, dzięki któremu możliwe jest przemieszczanie się między piętrami. Po drugie pełnią rolę dekoracyjną - wygląd schodów i styl, rodzaj balustrad, wykończenia, materiały z jakich zostały wykonane często świadczą o charakterze całego pozostałego wnętrza. Po wyglądzie schodów można ocenić, czy wnętrze jest harmonijne, kompleksowe, czy czegoś w nim brakuje.
Jakie schody wybrać?
Wybór konstrukcji schodów (lekka, solidna, czy przysadzista, samonośna czy na beton), ustalenie kąta nachylenia, podjęcie decyzji, na jakim mają być planie, czy będą one drewniane, kamienne czy wykonane jeszcze z innych materiałów powinno być dokonane jeszcze na etapie planowania aranżacji wnętrza. Wybór powinien być gruntownie przemyślany. Decydujący wpływ na decyzję ma także fakt, czy są to schody:
- wewnętrzne,
- zewnętrzne,
- schody terenowe.
Największą wagę przykłada się do schodów wewnętrznych. Piękne schody, rzucające się w oczy zaraz po otworzeniu głównych drzwi wejściowych, współgrające wyglądem z otoczeniem są prawdziwą wizytówką i znakiem rozpoznawczym domu. A jeśli oprócz tego są trwałe, funkcjonalne, gwarantują komfortowe przemieszczanie się oraz spełniają wymogi bezpieczeństwa można zaryzykować stwierdzenie, że są to schody idealne. Podobnymi cechami powinny wykazywać się także pozostałe rodzaje schodów.
Schody z kamienia naturalnego
Moda na surowce naturalne trwa. Granity, marmury i inne kamienie trafiają do różnych budynków, także tych o klasycznym i konserwatywnym wystroju. Coraz częściej zamiast drewna wybierany jest kamień. Kamień to gwarancja trwałości i solidności. Zainteresowanie elementami wykonywanymi z tego naturalnego materiału jest wysokie z kilku przyczyn. Kamień charakteryzuje się cechami:
- jest odporny na ścieranie, długo nie traci swojego wyglądu,
- nie grożą mu uszkodzenia mechaniczne, jest ognioodporny, kwasoodporny,
- nie nasiąka wodą oraz innymi substancjami płynnymi, nie butwieje przy długotrwałym kontakcie z płynami, nie unoszą się i nie falują jego krawędzie;
- nie poddaje się wpływowi warunków atmosferycznych,
- jest prosty w utrzymaniu w czystości i w pielęgnacji,
Powyższe cechy dowodzą, że schody kamienne są jednorazową inwestycją na długie lata - tanie koszty eksploatacji powodują, że początkowy wydatek szybko się zwraca. Dzięki ogromnej ofercie zakładów kamieniarskich, cena schodów z kamienia (nie tylko skał pochodzących z kraju, ale także z odległych zakątków świata) jest już porównywalna z ceną schodów drewnianych. Duży wybór spośród rodzajów kamienia, kolorów, faktur, struktur sprawia, że ten element architektoniczny może być bardzo pomysłowy, ciekawy i niepowtarzalny. Także dlatego, że powierzchnię schodów można wykończyć na kilka sposobów:
- polerowanie - gładka, błyszcząca powierzchnia odbija światło, sprawia wrażenie czystej, dla celów bezpieczeństwa - uniknięcia poślizgu stosuje się grawerowane lub naklejane paski antypoślizgowe;
- płomieniowanie - powierzchnia surowa, bardzo chropowata;
- szczotkowanie - powierzchnia o ciekawej fakturze i łagodnej chropowatości łatwa do utrzymywania w czystości, bardzo chętnie wybierana przez klientów;
- matowienie - równa, matowa, antypoślizgowa powierzchnia;
- groszkowanie - regularne matowe wgłębienia i wypukłości.
Niezwykłych wrażeń wizualnych zapewni instalacja oświetlenia LED (punktowe lub taśmowe) i dodatkowa instalacja czujnika ruchu.
Jaki kamień jest najlepszy na schody?
Wybór kamienia powinien być zdeterminowany rodzajem schodów. Materiał, z którego wykonane są schody zewnętrzne powinien być wykonany z innego, mocniejszego kamienia niż schody wewnętrzne, ponieważ są w innych warunkach i na inne czynniki są narażone. Schodom zewnętrznym zagrażają szczególnie opady (śnieg, deszcz), zalegające błoto, zmiany temperatur, ścieranie (przez piasek na obuwiu) oraz uszkodzenia mechaniczne (wnoszenie do budynku np. różnych elementów wyposażenia czy przedmiotów związanych z prowadzoną działalnością - paczki, kartony). Schody wewnętrzne w największym stopniu narażone są na utratę wyglądu spowodowaną niewłaściwą pielęgnacją i utrzymaniem. Dopiero drugim elementem, który powinien warunkować rodzaj wybranego kamienia jest jego wygląd. Generalna zasada aranżacji wnętrz mówi, że kolor schodów powinien komponować się kolorystycznie z posadzką - można więc zdecydować się na zastosowanie tego kamienia do wykończenia posadzki oraz schodów lub wybrać taki kolor, fakturę i strukturę kamienia do schodów, który nie będzie się "gryzł" ze ścianami i podłogą. Interesujący efekt dekoracyjny można uzyskać poprzez połączenie różnego rodzaju płyt tej samej skały na posadzce i stopniach schodów, które różnią się barwą i strukturą.
Najczęściej spotykane są schody z granitu i marmuru, ale coraz większą popularnością cieszą się także schody z bardzo twardego piaskowca, trawertynu, kwarcytu, łupka.
Obróbka kamienia
Każdy kamień obrabiany jest cyfrowo, co gwarantuje staranność, dokładność oraz wysoką jakość wykonania. Przy użyciu specjalistycznych maszyn najlepsi fachowcy wykończą go według życzenia klienta w rustykalne frezy, gładkie krawędzie, inne elementy ozdobne.
Schody granitowe
Granit, skała pochodzenia wulkanicznego, ma wiele zalet, ale największą jest niezwykła twardość. Właśnie z tego powodu, swojej niezniszczalności, granit jest idealnym materiałem na schody wewnętrzne i zewnętrzne. Ogromny wybór, bo spośród 200 odmian kamienia (przebogata paleta barw, faktur, wzorów i struktur) sprawia, że granit zawsze świetnie się sprawdzi, gdyż daje nieograniczone możliwości aranżacyjne. Na przykład na płyty schodów zewnętrznych budynków użyteczności publicznej można wybrać taki wzór, na którym zabrudzenia nie będą widoczne. Dodatkowo płyty pozyskane z jednego bloku skalnego będą miały ten sam kolor i można je ułożyć tak, aby wzór się przenikał. Granit absorbuje ciepło, to kolejny znakomity powód, by wybrać go na materiał schodów zewnętrznych - takie schody nigdy nie będą gorące. Schody granitowe mają niezwykle dużo uroku i niesłusznie kojarzą się tylko i wyłącznie z klatkami schodowymi. Pozornie nudny i dość powszechny kamień ujawnia swoje piękno po odpowiedniej obróbce. Jest elegancki, niepowtarzalny, ponadczasowy. Dzięki temu, że łatwo się go tnie, schody mogą przybierać najróżniejsze kształty.
Schody marmurowe
Urokowi marmuru mało kto potrafi się oprzeć. Marmurowe schody od lat uświetniały pałace, zamki, dwory. Były symbolem zamożności, ekstrawagancji, luksusu. Dziś marmur jest dostępny dla wszystkich, ale nadal postrzegana i odbierana jako luksusowa, ciekawa, "ciepła" skała wapienna, która charakteryzuje się mniejszą twardością niż granit czy piaskowiec. Podatniejsze na zarysowania, uszkodzenia czy trwałe zabrudzenia schody lepiej sprawdzą się we wnętrzach pomieszczeń. Jasne pastelowe kolory, optycznie powiększające przestrzeń, charakterystyczne ciemne żyłki, unikalne wzory sprawiają, że jest to materiał nadający szyku, luksusowego i eleganckiego wyglądu nie tylko elementom schodów, ale także balustrad, podestów, cokołów itp. Miękki marmur można przycinać na dowolne kształty, co w połączeniu ze wspomnianymi wcześniej cechami, daje efekt zapierający dech w piersiach. Kolor marmuru dobrze jest wybrać na zasadzie kontrastu z podłogą lub w tym samym odcieniu. Konstrukcję schodów należy dobrze przemyśleć, gdyż źle dobrana w połączeniu z tym materiałem może przytłoczyć wnętrze i schody "skradną" całą uwagę, wprowadzą dysharmonię. Dobrze dobrany marmur świetnie sprawdzi się w każdym wnętrzu (dużym i małym), a odpowiednio traktowany i pielęgnowany będzie długo cieszył oko.
Montaż schodów
Układaniem stopni kamiennych zajmuje się doświadczony zespół profesjonalistów, który ma na uwadze fakt, że od jakiegokolwiek błędu na każdym etapie montażu zależy estetyka, trwałość i bezpieczeństwo użytkowania. Na czas pracy ekipy zostają zabezpieczone wszystkie elementy mogące doznać uszczerbku w zetknięciu z kamienną płytą tj. podłogi, ściany, meble. Montażyści dokładają wszelkich starań by dostarczyć klientowi wysokiej jakości produkt. Montaż kamiennych schodów jest w pełni ubezpieczony.
Czyszczenie, impregnacja, pielęgnacja i ogólne zasady użytkowania
Pierwsze czyszczenie i zaimpregnowanie powinny odbyć się zaraz po montażu. Do mycia należy stosować wyłącznie miękkie gąbki, szczoteczki czy szmatki oraz preparatów przeznaczonych do danego surowca. Myjąc powierzchnię schodów należy unikać ruchów okrężnych, tarcia i używania ostrych narzędzi. Po umyciu powierzchnię stopni należy osuszyć - w przeciwnym wypadku, na pozostawionych do wyschnięcia powierzchniach kamienia wytworzy się nieestetyczny osad. Bardzo ważne jest czyszczenie schodów zewnętrznych z błota i piasku, który działa jak papier ścierny oraz odpadów organicznych (liście, patyki, trawa), które wytwarzają związki mogące trwale zabarwić kamień. Stosowanie impregnatu w przypadku schodów wewnętrznych i zewnętrznych powoduje powstanie na powierzchni schodów powłoki, która jest mniej odporna na plamy i zarysowania. Impregnat nie zmienia barwy materiału. Kamiennych stopni nie należy narażać na duże obciążenia - w przypadku upadku czy przesuwania ciężkich przedmiotów po ich powierzchni, brzegi płyt mogą ulec uszkodzeniu. Przywrócenie pierwotnego wyglądu nie jest niemożliwe, ale to bardzo trudny i żmudny proces, którego lepiej uniknąć.
Schody z naturalnego kamienia są bardzo trwałe oraz długo świetnie wyglądają, ale to nie zwalnia nikogo od poniesienia minimalnych (w porównaniu ze schodami z innych materiałów) czynności pielęgnacyjnych. Kto zdecydował się na kamienne schody, nigdy nie będzie żałował podjętej decyzji. Kamienne schody to trafna decyzja na długie, długie lata.